Werken in Gods wijngaard

Ik ben deze week bij pater Roberto op bezoek. Ik heb hem tijdens de WJD in 2019 ontmoet. Er zijn nog steeds veel noden en er is gewoon heel veel geld nodig om alle mensen te helpen. Dit 4e jaar dat ik hier in Cerro Plata en omgeving film zie ik vaak hetzelfde. Een video uit 2020 bijvoorbeeld is wat gedateerd, maar kan nog steeds goed gebruikt worden.

Ik help pater Roberto nu al zo'n 5 jaar. Ik zie vaak in de vroege morgen mensen die naar het huis van pater Roberto komen om te zoeken naar hulp. Het is vaak medische hulp, maar ook zijn er mensen die honger hebben. Ze weten dat er hier hulp is. Pater Roberto en zijn team helpen niet alleen de mensen, die eigenlijk niets hebben, maar leren ze ook met het verbouwen van groente. Bijvoorbeeld door het scheiden van verschillende soorten gewassen en ook de timing van het zaaien is van belang. Zo helpen ze de mensen zelfstandig te worden en minder afhankelijk van bijvoorbeeld een voedselpakket.

Na het ontbijt gaan we eigenlijk altijd naar de mensen toe. Dit lijkt een gemakkelijk huisbezoek. Je gaat er gewoon met de auto naartoe. Maar niets is minder waar. In de rit van een half uur tot een uur rij je in de brandende zon. De wegen zijn zowat onbegaanbaar. Het zijn geen asfaltwegen, maar het is de harde grond hier in Panama afgewisseld met stenen. Het gevolg dat je alle kanten op geschut wordt. Er gaan behoorlijk wat g-krachten door je heen. Af en toe rij je regelrecht richting de hemel. Een ander moment rij je recht de afgrond in naar een waterval. Het is dus een soort achtbaan. Mijn horloge denkt dat ik tijdens zo'n rit 100 trappen loop.

Als ik eenmaal aangekomen ben bij een gemeenschap dat begint het filmen. (Dat is namelijk het werk dat ik voor pater Roberto doe. Filmen en video's bewerken.) In de hitte met bijna geen schaduw film ik. Inmiddels heb ik mijzelf aangeleerd om water over mijn borstkas heen te gooien. En door dan mijn telefoon tegen mijn lichaam te houden koelt die snel af en kan ik weer wat filmen. Het is soms een hele uitdaging. Ik hoef gelukkig geen rekening te houden met of er wel voldoende licht is. Ook in de nabewerking hoef ik daar niets aan te veranderen. De kleuren zijn allemaal heel helder. Dat komt natuurlijk omdat de zon op je staat te branden.

Maar wat ik steeds zie terugkomen in de gemeenschappen die ik bezoek is dat ze vergeleken met mij als westerling niets hebben. De mensen hebben vaak wormen of andere infecties. Het eten wat ze bereiden is heel simpel. Een beetje zoute rijst. Of een kopje koffie. Maar de hygiëne is hier niet aanwezig. De cirkel van armoede herhaalt zich elke generatie. Je zou denken, de mensen trekken weg uit de jungle. Maar het zit dieper. De mensen zijn gelukkig. Tja, ze zijn weleens ziek. Maar gisteren zag ik een meisje dat ziek was en koorts had maar ze vond het wel leuk om hier in het huis te komen en medische hulp te krijgen. Het was een soort uitje.

Niet alleen de arme mensen hier maar ook de mensen in Sona zijn snel tevreden. De eenvoud en het geluk van de mensen is niet gekoppeld aan de westerse denk-mentaliteit. Het is een eenvoud die bestaat uit een cirkel van liefde, geloof en naasten. De mensen sluiten zichzelf niet op achter een schutting of luisteren naar muziek in hun oordopjes terwijl ze bij de zelfscankassa hun boodschappen doen. Nee de mensen zijn hier open, hartelijk en vol liefde.

Je zou als negatief punt kunnen zeggen dat de Panamees altijd te laat komt en zich niet aan de afspraken houden. Maar dan ken je de andere kant van het verhaal niet. De mensen zijn vaak te laat omdat ze altijd maar aan het praten zijn. Ze vertrekken vaak wel op tijd. Tenminste dat is de intentie. Maar even 10 minuten aandacht besteden aan de ene persoon. Dan een half uur met de volgende praten. En zo komt het dat ze te laat zijn. Maar dit is helemaal ingebakken in het leven en in de cultuur. Er zijn ook hier in Cerro Plata allerlei wisselvalligheden waar je gewoon geen rekening mee kan houden. Vanochtend bijvoorbeeld werd bij verteld. Na het ontbijt ga je met die auto mee. Ik ga even naar de wc en ik kom teug en de auto is vertrokken. Er was wat tussen gekomen, dus ging ik met een andere auto mee. Dus als je niet flexibel bent dan raad ik het af om naar Panama te gaan. En als je toch wilt gaan, dan leer je hier heel snel om flexibel te zijn.

Een voorbeeld van flexibiliteit is het probleem met de elektriciteit. Het valt vaak uit. Soms enkele uren. Ik ben bezig met video's bewerken en dan is wat stroom wel handig. Gelukkig zijn er hier zonnepanelen. Maar ja, de ene helft van de dag is er zon. De andere helft niet. Dat krijg je als je rond de evenaar zit. De zon is zo krachtig dat ik in 1 uur tijd even 100 Watt uit de zonnepanelen trek om mijn batterij op te laden.

Er is hier veel armoede. In Nederland zie je geen kinderen met dikke buiken die hongeroedeem hebben. Er is veel hulp nodig en er word alle mogelijke hulp geboden die maar mogelijk is. Maar de mensen zijn niet boos, verdrietig of teleurgesteld. Nee ze zijn dankbaar en beschouwen de hulp niet als vanzelfsprekend. Maar het is een cadeau van God. Ik heb dit echt zo ervaren. Je ziet hier in de zieke mensen Jezus die hulp nodig heeft. Het is een genade om hier te mogen zijn en te mogen werken. Ik heb ook off-camera gezien dat de mensen blij zijn. Het is een vreugde die veel dieper zit dan vrolijk zijn. Het is een cultuur van naastenliefde en geloof wat de mensen ondanks hun dagelijkse problemen dichter tot God brengt. Daarom is dit een soort voorafbeelding van de arme bedelaar Lazarus die tijdens zijn leven als uitschot werd gezien en genegeerd werd. Maar de mensen zien uit naar de schoot van Abraham. Ze zien uit naar de hemel. Deze vorm van geloof gaat veel dieper dan ons geloof in Europa. Als wij zin hebben in een pizza, dan bestellen we er een. Hier in Panama wordt God gevraagd of als het Zijn wil is, Hij er in zal voorzien. Dit is maar een voorbeeld. Maar het geloof zit in alles. Bijvoorbeeld het maken van een kruisteken voordat je gaat werken, zwemmen of voetballen. Maar ook bidden bij het begin van de busreis zodat je een veilige busreis hebt.

Dus je zou kunnen zeggen dat dit de hemel op aarde is. Het lijden, de armoede, de ziekte is iets van ons gelouterd en later in de hemel zal in de schoot van Abraham het loon worden uitbetaald. Geld maakt niet gelukkig. Liefde wel.